تعدد جرم و تأثیر آن بر میزان مجازات
یکی از آفتهای هر جامعه افراط و تفریط است که در هر زمینه ای انسان و جامعه را دچار مشکل می کند.
نقطه ی مقابل افراط و تفریط، اعتدال است. اعتدال را همه ستایش می کنند و
هیچ کس مخالف آن نیست به حدی که افلاطون اعتدال را فضیلت می شناسد و دین
اسلام از اعتدال به عنوان راه راست و مستقیم نام می برد . در طول تاریخ
بشریت در زمینه های مختلف دچار افراط و تفریط بوده و از جمله این افراط و
تفریط مبارزه بشر با پدیده شوم جرم و ارتکاب آن ومجرم است. جرم و مجرم در
طول تاریخ، همراه جوامع بشری بوده و گویی با اجتماع بشری خلق شده و با آن
همیشه همراه خواهد بود. جوامع بشری به خاطر افراط در مجازات مجرمان در قرون
گذشته در چند دهه اخیر راه تفریط را پیش گرفته و سعی در رأفت و مهربانی با
مجرمان دارد. با تأکید و سفارش به پرهیز از تفریط در برخورد با مجرمین و
پیش گرفتن راه اعتدال نسبت به همه در خصوص مجرمان مورد بحث این گفتار تأکید
بر شناسایی سریع و به موقع این دسته از مجرمان اعمال مجازات مناسب با درجه
خطرناکی آنها که توصیف شده داریم اعتدال در مورد این دسته از مجرمان
برخورد شدید با آن دسته قبل از آنکه فرصت ارتکاب اعمال وحشتناک دیگری داشته
باشند این گروه از همه مجرمان خطرناکترند.
این افراد سه ویژگی دارند: اول اینکه معمولاً گروهی عمل می کنند و دوم اینکه نسبت به مجرمان دیگر علاقه بیشتری به مخفی کاری دارند و ویژگی سوم و بارز دیگر آنها این است که خود را محدود به ارتکاب جرائم خاصی نمی دانند. آنها جرم را صرفاً برای رفع نیاز مرتکب نمی شوند بلکه برای ارضای امیال ضد اجتماعی خود مرتکب می شوند. هدف آنها به سخره گرفتن نظم جامعه است و با ارتکاب جرایم متعدد و زیاد روان ناسالم خود را ارضا می کنند. این گونه افراد بیمار روانی نیستند بلکه غلط تربیت شده اند خطر این افراد فقط در ارتکاب چند جرم نیست خطر آنها در آمادگی ذاتی آنها در ارتکاب اعمال ضد اجتماعی است.
برای جلوگیری از ارتکاب چنین اعمال مجرمانه ای قانون گذار تدابیر خاصی اندیشیده است. تشدید مجازات در صورت تعدد جرم از جمله این تدابیر است که مورد توجه اکثر حقوقدانان قرار گرفته است.
در خصوص تعدد جرم مسائل مختلفی مطرح می شود که مهمترین آنها عبارتند از:
تعدد جرم چیست؟
اقسام تعدد جرم چیست؟
حکم تعدد جرم در حدود ( مثل حد شرب خمر، سرقت یا زنا و …) چگونه است؟
آثار تعدد جرم در قبال جهات مخففه و تعلیق مجازات چیست؟
مصادیق تعدد و تکرار جرم در جرائم مستلزم حد چگونه است؟
سابقه تعدد جرم در قوانین جزایی ایران چگونه است؟
قانون مجازات اسلامی کنونی جمهوری اسلامی در خصوص تعدد جرم چه احکامی دارد؟
قانون گذار ایرانی حکم تعدد جرم را به لحاظ تعدد مادی و تعدد معنوی بیان نموده است و آنها را طی مواد ۴۶ و ۴۷ قانون مجازات اسلامی شرح داده است؛ اما می توان گفت مقنن ها تعدد جرم را بکار برده است بدون آنکه قبلاً تعریف دقیق و مشخصی از آن ارائه داده باشد.
با این وصف، با توجه به مقایسه میان مواد ۴۶ و ۴۷ و نیز ۴۸ که به تکرار جرم مربوط است، حقوقدانان تلاش کرده اند تعریفی ار تعدد جرم ارائه دهند که تعریف مناسب باشد.
هرگاه فردی فعل واحدی را مرتکب و ایجاد نموده است که همان یک فعل توسط مواد متعددی از قانون جرم تلقی شده باشد تعدد معنوی خواهد بود، این امر بر طبق ماده ی ۴۶ قانون مجازات دارای مجازات خواهد بود.
بر این پایه هرجا جرائم متعددی خواه تعدد مادی و خواه تعدد معنوی محقق باشد اما شرایط تکرار جرم نباشد، می توان گفت تعدد جرم محقق است بدین ترتیب اگر شرایط تکرار جرم باشد، حتی چنانچه تمامی شرایط تعدد جرم که درمواد مربوط به آن یعنی ۴۶ و ۴۷ آمده است نیز وجود داشته باشند، نمی توان به اینکه تعدد جرم واقعاً محقق شده است اذعان نمود، یعنی در تعریف تعدد به اینکه «هرچند تکرار جرم محسوب نشود تعدد است» تمسک نموده اند به عبارت ساده تر اگر مرتکب جرم بعد از اجرای احکام مربوط به محکومیت اش، جرم دیگری را مرتکب شود( خواه شبیه جرم قبلی و خواه متفاوت از آن)، صحبت کردن از تعداد جرم از نظر حقوقی بی معناست زیرا تکرار جرم است.
جهت دانلود متن کامل مقاله تعدد جرم و تأثیر آن بر میزان مجازات کلیک نمایید