قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
امت مسلمان و نستوه ایران پس از سالها مبارزه در جهت محو تمامی مظاهر شرک و کفر بالاخره در ۲۲ بهمن ماه ۱۳۵۷ به رهبری زعیم فقید حضرت آیتاله العظمی امام حمینی (قدسسره) رژیم طاغوت را سرنگون و حکومت اسلامی را مستقر کرد و میرود تا باهدایتهای معنوی آن روح بزرگ و بهرهمندی از تأئیدات حضرت حق و تحت رهبریةای ولی امر مسلمین حضرت آیتاله خامنهای حاکمیت جهانی اسلام را مهیا کند.
انقلاب اسلامی ایران در جهت تحقق آرمانهای اصیل امت خداجوی و شهیدپرور، از بدو پیروزی با گذر موفقیت آمیز از مراحلی چند، ثمراتی را به بار آورد که هریک نمونه و اسوهای حسنه برای مستضعفان جهان که چشم امیدشان به این انقلاب است شمرده میشود و در این میان تمرین و تصویب قانون اساسی بیتردید یکی از ثمرات گرانقدر آن میباشد. پس از استقرار نظام جمهوری اسلامی به منظور فراهم آمدن زمینههای علمی و مناسب جهت حاکمیت اسلام در تمامی شئون مملکت تدوین قانون اساسی به گونهای مبین بنیادهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعه ایران براساس اصول مکتب و اسلام باشد و رسالت خود را در عینیت بخشیدن به زمینههای ذهنی تهضت را ایجاد جامعهای مبتنی بر قسط و عدل اسلامی به حدکمال برعهده گیرد، ضرورت داشت. امت اگاه علیرغم مخالفتها، کارشکنیها و زمزمههای شوم و القائات شیطانی سرسپردگان شوق و عذب در مورد نام مجلس، تعداد نمایندگان، زمان تشکیل اصول لازم جهت تدوین و بسیاری از اینگونه ترفندها وسایل، به پیروی از امام با کمال قدرت ایستاد و سرانجام با گزینش خبرگانی اگاه و متعهد از میان امت، مجلس خبرگان تحت عنوان «مجلس بررسی قانون اساسی» در تاریخ بیست و هشتم مردادماه یکهزار و سیصد و پنجاه و هشت با عضویت هفتاد و دو نماینده افتتاح گردید.
این مجلس با عضویت جمع کثیری از اسلام شناسان و فقهای بزرگ با کوششهای مستمر و شبانهروزی به مدد روح اسلام حاکم بر جو مجلس و حمایت قاطع امام و امت در مدتی بیش از سهماه به تنظیم و تدوین قانون اساسی توفیق یافت.
این قانون که در واقع ماحصل مجاهدتها و مساعی شهیدان گرانقدری چون شهید مظلوم آیتاله دکتر بهشتی، شهدای محراب و دیگر یاوران امام میباشد و به حق خونبهای شهیدان نام گرفته است، سرانجام در روزهای یازدهم و دوازدهم آذرماه یکهزار و سیصد و پنجاه و هشت به تصویب امام و امت رسید و رسمیت یافت و بدین ترتیب خط مشی نظام مقدس جمهوری اسلامی برپایه قانون اساسی ملهم از کتاب و سنت مشخص گردید.
بیشک آنجه که به رشته تحریر درآمد و مزین به لباس قانون گشت، برای اجرا و پیاده کردن بودن و اجرای کامل قانون که به حاکمیت قانون منتهی میشود وقتی تحقق میگردد که همه افراد کشور آن را مورد پذیرش و اطاعت قرار دهند و به مقررات آن گردن نهند و انی ممکن نیست مگر با شناسایی و درک قانون.
گام اول در اجرای قانون این است که افراد، هرچه بیشتر آن را بشناسند و حدود فعالیت خویش را برآن منطبق سازند و ضمن شناخت حقوق و خود به تکالیف خود نیز عمل کنند و از سوی دیگر به رسالت مهم خویش یعنی نظارت بر اجرای صحیح قوانین عمل کنند. در نظام جمهوری اسلامی اصل مسئولیت و نظارت همگانی یک اصل عام و خدشهناپذیر است. (اصل ۸ قانون اساسی) در عین حال که آموزش قانون فایده عام دارد و اجرای ان را اسان میکند، آگاه بودن به زوایای قانون شخص را هم فعال میکندو درنتیجه بر میزان بازدهی او در اجتماع میافزاید. بنابراین هرچه سطح دانش و اطلاع مردم یک جامعه از قانون زیادتر باشد، تحرک آن جامعه بیشتر است. «تمایزات قانون اساسی با سایر مقررات و قوانین». کشورهایی که دارای قانون اساسی مدرن و مکتوب هستند، این دسته از مقرراتشان با سایر قوانین از چند جهت عمده متفاوت و متمایز است که اختصاراً در ذیل بیان میشوند:
الف- از جهت وضع و تصویب: معمولاً قانون اساسی با تشریفات سنگینتر و بیشتری از قوانین عادی وضع و تصویب میگردد چنانچه در ایران به شیوه مضاعف (خبرگان – رفراندوم) تدوین و تصویب شد و حال آنکه قوانین عادی فقط از طریق پارلمان (مجلس شورای اسلامی) وضع و تصویب میگردد و در بعضی موارد مجلس میتواند از طریق همهپرسی به وضع قانون مبادرت ورزد.
ب- از لحاظ شرح و تفسیر: تابع تشریفات خاص و متمایز از تشریفات تفسیر قوانین عادی است حتی مرجع تفسیر کننده این دو دسته از مقررات نیز از هم جدا هستند. چنانگه در کشور ما تفسیر قانون اساسی به عهده شورای نگهبان است که با تصویب سهچهارم اعضای آن انجام میشود. (اصل ۹۸) و مرجع صالح برای شرح و تفسیر قوانین عادی، مجلس شورای اسلامی است (اصل ۷۳).
جهت دانلود متن کامل مقاله قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران کلیک نمایید